Particulieren aanzetten tot het nemen van actie in hun tuin en rekening te houden met bestuivers in hun eigen manier van leven

Context

Voor het grote publiek blijft het bestuivingsproces nog al te vaak een exclusieve bezigheid van de honingbij (Apis mellifera) en wordt het opstellen van bijenkorven te vaak voorgesteld als dé oplossing voor de achteruitgang van bestuivende insecten. Wanneer over wilde bestuivers gesproken wordt, gaat het vaak alleen over wilde bijen en is het plaatsen van insectenhotels het middel dat vaak wordt voorgesteld om hen te helpen. Zelfs als ze goed gemaakt en opgesteld zijn, kunnen in dergelijke hotels maar enkele soorten wilde bijen een nest bouwen (80% maakt zijn nest in de grond en heeft dus niets aan deze hotels). Zweefvliegen, vlinders en bestuivende kevers kunnen ook niet van deze hotels profiteren. Bovendien zijn deze hotels vaak slecht gemaakt en worden ze in een ongeschikte omgeving opgehangen of neergezet (bijv.: ontbreken van voedselaanbod in de nabije omgeving). Rond deze hotels is een groeiende handel ontstaan en vaak zijn ze van povere kwaliteit en maar zelden geschikt om wilde bijen te helpen. Het grote publiek is slecht geïnformeerd en blijft te goeder trouw geld en energie investeren in deze onbruikbare en zelfs contraproductieve maatregelen.

Maar tegelijk lopen verschillende initiatieven om burgers aan te zetten om iets te doen voor de biodiversiteit. Ze verschillen echter van regio tot regio en hebben meer of minder aandacht voor bestuivers.

In Wallonië en Brussel werd het bestaand netwerk (Réseau Nature) omgevormd tot een Réseau de Refuges pour les pollinisateurs (netwerk van toevluchtsoorden voor bestuivers). In de regio Hauts-de-France moet dit netwerk voor bestuivers gecoördineerd, geleid en bestendigd worden over de hele regio, naar het voorbeeld van de “Refuges LPO” en de “Oasis de nature” die nationaal geleid worden. Tussen deze bestaande toevluchtsoorden en de toevluchtsoorden voor bestuivers zouden een nauwere uitwisseling en nauwere relaties moeten opgebouwd worden om de samenhang van de gegeven boodschap te verzekeren en een netwerk te realiseren van tuinen dat alle wilde bestuivers ten goede komt. In Vlaanderen zou een netwerk moeten opgezet worden zoals in Wallonië.

Beschrijving

Boodschappen en informatie opstellen en verspreiden voor de burger over de inrichting en het onderhoud van tuinen die geschikt zijn voor wilde bestuivers

-Netwerken opbouwen en leiden van burgers die in hun tuin iets doen ten voordele van wilde bestuivers in het gehele grensoverschrijdende gebied. Het is mogelijk om netwerken van toevluchtsoorden voor bestuivers op te zetten of ze te integreren in de bestaande natuurnetwerken. Voor deze netwerken zou op regionaal niveau een coördinerende organisatie kunnen benoemd worden die tijdstippen voor het uitwisselen van ervaringen binnen de projectgebieden, maar ook grensoverschrijdend, zou kunnen vastleggen. Het regionale coördinerende organisme zou over structurele fondsen kunnen beschikken (bijv.: leiding van het natuurnetwerk in Wallonië en in Brussel) voor de leiding van dit burgernetwerk. In bepaalde gevallen zal de opvolging van de tuinen en van de naleving van de gemaakte afspraken gerealiseerd moeten worden.

-Bevorderen van de grensoverschrijdende uitwisseling tussen netwerken, om tussen de burgers onderling een band te onderhouden, goede praktijken met elkaar uit te wisselen …, bijvoorbeeld door middel van opleidingen, van sociale netwerken, van grensoverschrijdende ontmoetingen, gezamenlijke evenementen, …

Actievoorbeelden

Indicatoren

  • Aantal tuinen in de verschillende projectdeelgebieden
  • Aantal ontmoetingen per jaar binnen de netwerken
  • Aantal informatiebrieven

Soorten partijen

Advies en concept: partijen uit de kennissector, partijen uit de sector van het natuurbehoud
Verspreiding en uitwerking: burgers, partijen uit de educatiesector, partijen uit de sector van het natuurbehoud

Frans projectdeel

Voorzien: Eden62, CPIE, PNR, lokale natuurbeschermingsverenigingen, gemeente, burgerbewegingen, Nord Nature Chico Mendes, AJONC, CEN, LPO (Toevluchtsoorden LPO)

Waals projectdeel

Voorzien: verenigingen (bijv.: Natagora, …), natuurparken, burgerbewegingen, (ville en transition (stad in overgangsfase), …)

Vlaams projectdeel

Voorzien: verenigingen (bv Natuurpunt, VELT, …), burgerbewegingen (transitiegroepen, …)

Geassocieerde acties

  • Actie 10 – Wilde bestuivers onder de aandacht brengen
  • Actie 11 – Verbetering van de algemene kennis over planten die geschikt zijn voor bestuivers
  • Actie 22 – Netwerken voor onbehandelde, inheemse, zaden en planten ontwikkelen