Download de poster

Interactieve versie

Klik op de naam van een soort om meer te leren

Andrena bicolor – Tweekleurige Zandbij
>Andrena cineraria – Asbij
Andrena fulva – Vosje
Andrena gravida – Weidebij
Andrena haemorrhoa – Roodgatje
Andrena labiata – Ereprijszandbij
Andrena nigroaenea – Zwartbronzen Zandbij
Anthidium manicatum – Grote Wolbij
Anthophora plumipes – Gewone Sachembij
Bombus hortorum – Tuinhommel
Bombus hypnorum – Boomhommel
Bombus lucorum – Veldhommel
Bombus pascuorum – Akkerhommel
Bombus pratorum – Weidehommel
Coelioxys sp. – Kegelbij
Colletes cunicularius – Grote Zijdebij
Dasypoda hirtipes – Pluimvoetbij
Halictus scabiosae – Breedbandgroefbij
Macropis sp. – Slobkousbij
Megachile ericetorum – Lathyrubij
Melecta albifrons – Bruine Rouwbij
Melitta nigricans – Kattenstaartdikpoot
Nomada fabriciana – Roodzwarte Dubbeltand
Nomada flava – Gewone Wespbij
Osmia bicornis – Rosse Metselbij
Psithyrus campestris – Gewone Koekoekshommel
Sphecodes sp. – Bloedbij
Xylocopa violacea – Blauwzwarte Houtbij
Andrena bicolor – Andrène bicolore – Tweekleurige Zandbij


Andrena bicolor Tweekleurige Zandbij

De Tweekleurige zandbij is vrij algemeen bij ons. Ze wordt 9-11 mm groot en heeft 2 generaties, iets wat niet vaak voorkomt bij solitaire bijen. De eerste generatie vliegt van april tot mei en verzamelt stuifmeel van veel verschillende planten, de tweede generatie vliegt van juli tot augustus en lijkt een voorkeur voor het stuifmeel van klokjes te hebben. Terug naar de top

Andrena cineraria – Andrène cendrée – Asbij


Andrena cineraria Asbij

De Asbij is enkel actief in de lente en graaft haar nest in de grond. Ze wordt 13-14mm, is vrij algemeen en vliegt van maart tot mei. Soms nestelt ze in kleine groepen bijeen. Ze lijkt wat op een Grijze zandbij, maar heeft een zwarte haarband die over het midden van het borststuk loopt. Terug naar de top

Andrena fulva – Andrène fauve – Vosje


Andrena fulvaVosje

Het Vosje is algemeen in tuinen en vliegt van maart tot mei. Ze is gemakkelijk te herkennen aan de zwarte kop en buik en de helderrode rug en wordt hoofdzakelijk op bessenstruiken gezien. Vosjes worden 10-14mm groot. Terug naar de top

Andrena gravida – Andrène gravide – Weidebij


Andrena gravidaWeidebij

De Weidebij wordt 12-14mm groot, is vrij zeldzaam en vliegt in de periode april-mei. Ze maakt nesten in de grond in extensieve, bloemrijke graslanden. Ze lijkt sterk op de Grasbij, maar is groter, heeft witte haarbanden op het achterlijf en witte haren op de zijkant van het borststuk. Terug naar de top

Andrenan haemorrhoa – Andrène cul rouille – Roodgatje


Andrena haemorrhoaRoodgatje

Het Roodgatje is een van onze algemeenste solitaire bijen. Ze maakt haar nesten meestal in zanderige plekjes. Ze is ongeveer 10mm groot en vliegt van april tot juni. Deze soort is van groot belang voor de bestuiving van fruitbomen. Terug naar de top

Andrena labiata – Andrène labiée – Ereprijszandbij


Andrena labiataEreprijszandbij

De Ereprijszandbij is een van de weinige solitaire bijen met een roodgekleurd achterlijf. Ze wordt 7-10 mm groot, is vrij algemeen en vliegt in de periode april-juni. Ze verzamelt stuifmeel van verschillende planten, maar is vaak op Gewone ereprijs en Veldereprijs te vinden. Terug naar de top

Andrena nigroaenea – Andrène noire bronze – Zwartbronzen Zandbij


Andrena nigroaeneaZwartbronzen Zandbij

De Zwartbronzen zandbij nestelt in de grond. Ze wordt 12-15 mm groot en vliegt in de periode april-juni. Ze is algemeen, maar wordt altijd in lage aantallen aangetroffen. Stuifmeel wordt verzameld op een hele reeks planten. De lichaamsvorm van de vrouwtjes verandert na de paring, zodat ze hun nesten makkelijker kunnen graven. Hierdoor kunnen de mannetjes maagdelijke vrouwtjes herkennen. Terug naar de top

Anthidium manicatum – Anthidie à manchettes – Grote Wolbij


Anthidium manicatumGrote Wolbij

De Grote wolbij verzamelt plantenharen om de binnenzijde van haar nest mee te bekleden, vandaar de naam wolbij. De mannetjes zijn territoriaal en jagen alle andere bijen of andere insecten uit hun buurt zodat het vrouwtje rustig kan foerageren. Grote wolbijen hebben een sterke voorkeur voor vlinderbloemen, lipbloemen en helmkruidachtigen. De soort wordt 10-16 mm groot, is zeer algemeen en vliegt in de periode juni-augustus. Terug naar de top

Anthophora plumipes – Anthophore commune – Gewone Sachembij


Anthophora plumipesGewone Sachembij

De Gewone sachembij is de meest algemene sachembij van onze regio. Ze wordt 14-16 mm groot, is zeer algemeen en vliegt in de periode maart-mei. Het mannetje is gemakkelijk te herkennen aan de lange pluimen aan de uiteinden van het middelste paar poten. Ze nestelt vooral in harde zandgrond, in steilwanden en in voegen van oude muren. Terug naar de top

Bombus hortorum – Bourdon des jardins – Tuinhommel


Bombus hortorumTuinhommel

Deze hommel heeft een zeer lange tong die haar toelaat op bloemen te foerageren zoals dovenetels, Gele lis en Vingerhoedskruid. Deze soort is de laatste decennia zeer sterk achteruitgegaan maar wordt toch nog vaak gezien in tuinen. Ze wordt 11-22 mm groot, is algemeen en vliegt in de periode maart-september. Terug naar de top

Bombus hypnorum – Bourdon des arbres – Boomhommel


Bombus hypnorumBoomhommel

Deze hommel was vroeger heel zeldzaam, maar is sindsdien sterk toegenomen. Ze wordt vooral aangetroffen in steden en in tuinen. Deze soort leeft in kolonies in holtes in bomen en nestelt ook graag in mezenkastjes. Ze wordt 14-20 mm groot, is zeer algemeen en sterk toegenomen en vliegt in de periode maart-september. Terug naar de top

Bombus lucorum – Bourdon des forêts – Veldhommel


Bombus lucorumVeldhommel

De Veldhommel nestelt vaak in oude holen van knaagdieren. In het veld is het onmogelijk om het verschil met de sterk gelijkende Aardhommel te zien. De soort lijkt achteruit te gaan, maar het is moeilijk om de populaties te bestuderen doordat ze moeilijk te vinden zijn. Ze wordt 9-21 mm groot, is zeer algemeen en vliegt in de periode maart-september. Terug naar de top

Bombus pascuorum – Bourdon des champs – Akkerhommel


Bombus pascuorumAkkerhommel

De Akkerhommel is de meest algemene hommel van onze regio. De soort kan zich zelfs handhaven op plaatsen waar alle andere soorten hommels verdwenen zijn. Over het algemeen bouwen ze hun nesten onder de grond, meestal beschut door wat stengels of onder een dode takkenhoop. Ze wordt 9-15 mm groot, is zeer algemeen en vliegt in de periode maart-oktober. Terug naar de top

Bombus pratorum – Bourdon des prés – Weidehommel


Bombus pratorumWeidehommel

Deze hommel is vrij algemeen in tuinen en vormt slechts kleine kolonies. De soort is al zeer vroeg op het jaar actief. Weidehommels zijn zwart met gele en rode banden. Ze wordt 9-17 mm groot, is zeer algemeen en vliegt in de periode februari-september. Terug naar de top

Coelioxys sp. – Coelioxys – Kegelbijen


Coelioxys sp.Kegelbijen (in Wallonië beschermd)

Kegelbijen zijn parasieten en worden ook wel koekoeksbijen genoemd. Ze dringen het nest van hun gastvrouw (meestal bladsnijders of metselbijen) binnen en leggen een eitje op de verzamelde voedselvoorraad. De larve van de kegelbij ontwikkelt zich sneller dan die van haar gastvrouw. Kegelbijen zijn vooral actief in de zomermaanden. De vrouwtjes hebben een langgerekt en puntig achterlijf, de mannetjes hebben zes tot acht kleine tandjes op het achterlijf. Alle kegelbijen zijn beschermd in Wallonië. Terug naar de top

Colletes cunicularius – Collète lapin – Grote Zijdebij


Colletes cuniculariusGrote Zijdebij (in Wallonië beschermd)

De Grote zijdebij nestelt graag in zandige gebieden. Nesten worden vaak in grote kolonies aangelegd, waarbij elke nestingang een beetje op een klein konijnenholletje lijkt. Ze wordt 11-15 mm groot, is algemeen en vliegt in de periode maart-mei. Grote zijdebijen zijn belangrijke bestuivers voor bepaalde orchideeën, maar zijn verder vooral te vinden op wilgen. Deze soort is wettelijk beschermd in Wallonië. Terug naar de top

Dasypoda hirtipes – Dasypode à culotte – Pluimvoetbij


Dasypoda hirtipesPluimvoetbij (in Wallonië beschermd)

De Pluimvoetbij heeft een sterke voorkeur voor zandige bodems. Ze is herkenbaar aan de lange, oranje, haren aan de achterpoten die wat weg hebben van broekspijpen. Stuifmeel wordt vooral verzameld op composieten zoals Heelblaadjes, biggenkruid en streepzaden. Ze wordt 12-15 mm groot, is algemeen en vliegt in de periode juni-augustus. Deze soort is wettelijk beschermd in Wallonië. Terug naar de top

Halictus scabiosae – Halicte de la scabieuse – Breedbandgroefbij


Halictus scabiosaeBreedbandgroefbij

De Breedbandgroefbij maakt haar nesten in de grond. Het is een van onze grootste groefbijen. Ze is herkenbaar aan de dubbele haarbanden op het achterlijf. Bij de Breedbandgroefbij komt een vorm van primitief sociaal gedrag voor, waarbij vrouwtjes samenwerken. Het grootste vrouwtje neemt de taak van koningin op zich en legt de eitjes, terwijl de kleinere vrouwtjes zorgen voor de voedselbevoorrading. De soort verzamelt vooral stuifmeel van de composietenfamilie, zoals Beemdkroon, Grote centaurie en knoopkruid. Ze wordt 12-14 mm groot, is zeldzaam en vliegt in de periode mei-oktober. De soort lijkt aan een noordwaartse opmars bezig. Terug naar de top

Macropis sp – Macropède – Slobkousbijen


Macropis sp.Slobkousbijen  (in Wallonië beschermt)

Slobkousbijen vind je voornamelijk aan beekranden, in vochtige zones en in bosranden waar wederik groeit. Wederiksoorten produceren geen nectar maar slobkousbijen verzamelen het stuifmeel en vermengen het met plantenoliën om de larven mee te voeden. Slobkousbijen worden 7-12 mm groot en vliegen in de periode juni-augustus. De Gewone slobkousbij is hierbij een stuk algemener dan de lokaal voorkomende Bruine slobkousbij. Beide soorten zijn wettelijk beschermd in Wallonië. Terug naar de top

Megachile ericetorum – Mégachile des gesses – Lathyrusbij


Megachile ericetorumLathyrusbij

De Lathyrusbij vervoert, net als de andere behangersbijen, het verzamelde stuifmeel met haar buikschuier (stijve haren op haar buik). Ze gebruikt bestaande holten (dood hout, holle takken) en maakt daar haar nest in, dat ze van binnen bekleedt met afgeknipte stukjes blad. De soort lijkt een sterke voorkeur te hebben voor vlinderbloemigen en met name Reukerwten en sierlathyrussen. Ze wordt 10-13 mm groot, is vrij algemeen en vliegt in de periode juni-augustus. Terug naar de top

Melecta albifrons – Melecte commune – Bruine Rouwbij


Melecta albifronsBruine Rouwbij

De Bruine rouwbij parasiteert op de nesten van de Gewone sachembij. Zoals alle andere “koekoeksbijen” dringt ze het nest binnen als de gastvrouw even weg is en legt ze haar ei in de bestaande nestcel van de gastvrouw. Haar larve zal het verzamelde voedsel én de gastheerlarve verorberen. De Bruine rouwbij wordt 9-17 mm groot, is vrij zeldzaam en vliegt in de periode maart-juni. Terug naar de top

Melitta nigricans – Mélitte noircie – Kattenstaartdikpoot


Melitta nigricansKattenstaartdikpoot

De Kattenstaartdikpoot verzamelt alleen het stuifmeel van de Grote kattenstaart (Lythrum salicaria) en wordt dus enkel daar aangetroffen waar haar waardplant in voldoende grote dichtheden aanwezig is. Mannetje slapen graag in grote groepen in bosjes Grote kattenstaart. De soort wordt 10-12 mm groot, is vrij algemeen in Vlaanderen en vliegt in de periode juni-september. Terug naar de top

Nomada fabriciana – Nomade de fabricius – Roodzwarte Dubbeltand


Nomada fabricianaRoodzwarte Dubbeltand

De Roodzwarte dubbeltand is een koekoeksbij. Dit wil zeggen dat ze binnendringt in het nest van een andere soort en daar haar eitjes legt. Ze is een van de weinige soorten die twee generaties voortbrengt. Met haar rood-zwart gekleurd achterlijf lijkt ze sterk op een bloedbij (Sphecodes sp.). Zij parasiteert zandbijen, waaronder de Tweekleurige zandbij (Andrena bicolor). Ze wordt 7-10 mm groot, is algemeen en vliegt in de periode maart-juni.Terug naar de top

Nomada flava – Nomade jaune – Gewone Wespbij


Nomada flavaGewone Wespbij

De Gewone wespbij parasiteert op zandbijen zoals bijvoorbeeld het Vosje (Andrena fulva) of de Zwartbronzen zandbij (Andrena nigroaenea). Dit wil zeggen dat ze binnendringt in het nest van een andere soort en daar haar eitjes legt. Het is een van onze meest algemene wespbijsoorten. Ze wordt 8-13 mm groot en vliegt in de periode april-juni. Terug naar de top

Osmia bicornis – Osmie rousse – Rosse Metselbij


Osmia bicornisRosse Metselbij

De Rosse metselbij is een van onze meest algemene tuinsoorten. Ze maakt graag gebruik van allerhande geschikte nestplaatsen zoals gaatjes in muren, raamkozijnen en uiteraard ook bijenhotels. De nestcellen worden afgesloten met een mengsel van modder en speeksel, vandaar haar naam ‘metselbij’. Rosse metselbijen vliegen op heel veel verschillende planten en zijn belangrijk voor de bestuiving van fruitbomen.  Ze wordt 8-12 mm groot, is zeer algemeen en vliegt in de periode maart-juni. Terug naar de top

Psythirus campestris – Psythire des champs – Gewone Koekoekshommel


Psithyrus campestrisGewone Koekoekshommel

De Gewone koekoekshommel is een parasitaire soort. Ze dringt nestkolonies van haar gastvrouw binnen, doodt de koningin en neemt haar plaats in. De werksters die reeds aanwezig zijn voeden de larven van de parasitaire soort. Deze koekoekshommel is de specifieke parasiet van de Akkerhommel (Bombus pascuorum). Ze wordt 15-22 mm groot, is vrij algemeen en vliegt in de periode april-september. Terug naar de top

Sphecodes sp. – Sphécode – Bloedbijen


Sphecodes sp.Bloedbijen

Bloedbijen zijn parasitair en leggen hun eitjes in nesten van andere bijensoorten. Doordat ze zelf geen stuifmeel moeten verzamelen om hun larven te voeden hebben ze, net als alle parasitaire soorten, geen speciale verzamelharen op hun buik of aan hun poten. Bloedbijen zijn altijd zwart en donkerrood gekleurd. Terug naar de top

Xylocopa violacea – Xylocope violet – Blauwzwarte Houtbij


Xylocopa violaceaBlauwzwarte Houtbij

De Blauwzwarte houtbij is zonder enige twijfel de grootste solitaire bij van onze regio. Ze nestelt in gangen in vermolmd hout die ze zelf uitknaagt met haar sterke kaken. Oude hoogstamboomgaarden of tuinen met voldoende dood hout lijken de voorkeur te krijgen. In tuinen kun je ze waarnemen op heel wat tuinplanten, zoals Lavendel of Blauwe regen. Blauwzwarte houtbijen zijn een van de weinige soorten die als volwassen overwinteren. Ze wordt 20-25 mm groot, is vrij zeldzaam en vliegt in de periode maart-oktober. Terug naar de top

 

Terug naar de top

Fotografie : Colette Seignez & Yvan Barbier